عرق گزنه

در طب سنتی از خواص عرق گزنه برای بهبود بسیاری از بیماری‌ها و تقویت بدن استفاده می‌شود. گیاه گزنه گیاهی بسیار پرخاصیت است که باید مصرف آن را در برنامه غذایی خود قرار دهید. در این مطلب، ابتدا به معرفی اجمالی این گیاه می پردازیم. سپس درباره خواص عرق گزنه برای مردان، خواص عرق گزنه برای قند، خواص عرق گزنه برای کبد و خواص پرشمار دیگر این گیاه دارویی می‌گوییم. سپس درباره مقدار مصرف عرق گزنه در روز و سوالات شما درباره این داروی گیاهی بحث می‌کنیم.

گزنه، گیاهی خودرو است که در مناطق مرطوب و پرآب، می‌روید. شاید خودتان در گردشی در دامنه البرز، شاخه‌های گزنه را که کنار جوی روییده‌اند دیده باشید. نام علمی‌اش اورتیکا است و گیاهی علفی و چند ساله با قدی حدودا یک متری است که برگ‌های کشیده و دالبری دارد و کرک‌هایی که اگر دستتان به آن بخورد، ممکن است احساس خارش و التهاب کنید. دست زدن مستقیم به برگ‌های گزنه باعث ایجاد آلرژی می‌شود. گزنه در آسیا و اروپا می‌روید و در ایران در مناطق پرآب مثل دامنه‌های سهند، شمال و دامنه‌های البرز دیده می‌شود. برگ‌های گزنه، عرق گزنه، تنطور گزنه و… هر کدام مصارف خاصی در طب سنتی دارند. هین طور گزنه را در بسیاری از داروهای مدرن برای درمان انواع بیماری‌ها استفاده می‌کنند.

گزنه را از دوران باستان برای درمان انواع بیماری‌ها استفاده می‌کرده‌اند. طبع گزنه گرم و خشک است و خاصیت ادرارآور دارد که باعث دفع سموم از بدن می‌شود. یکی از دلایل زیاد بودن خواص عرق گزنه وجود انواع ویتامین‌ها مانند ویتامین C، گروه ویتامین‌های B، ویتامین K وA  است؛ همین­طور آنتی‌اکسیدان‌هایی نظیر کامفرول و کورستین که خاصیت ضدسرطانی و ضدالتهابی دارند. به علاوه مواد معدنی شامل منیزیم، پتاسیم، کلسیم، نیترات، بور و آهن در گیاه گزنه به وفور یافت می‌شود. همچنین آمین‌هایی نظیر هیستامین، کولین و سروتونین که حتما به عنوان هورمون شادی به گوش­تان خورده است، نیز در گیاه گزنه وجود دارد. هر کدام از مواد یاد شده، به خودی خود یا در ترکیب با یکدیگر، باعث محبوبیت گزنه و تعداد پرشمار خواص عرق گزنه می‌شود.

عرق گزنه و دفع سموم بدن

یکی از مهم‌ترین خواص عرق گزنه، سم‌زدایی بدن است. گزنه بسیار ادرارآور است، به این معنی که با افزایش ادرار، به دفع سموم بدن کمک می‌کند. همین طور با تحریک سیستم لنفاوی بدن که یکی از وظایف آن دفع سموم است، باعث سم‌زدایی بدن می‌شود. کمک به جذب مواد غذایی در روده بزرگ یکی دیگر از خواص عرق گزنه است، که باعث جلوگیری از تجمع سموم در بدن می‌شود. مجموع این فواید باعث می‌شود که عرق گزنه به عنوان یک سم‌زدای قوی در طب سنتی شناخته شود.

خواص عرق گزنه برای کبد

همان طور که عنوان شد، سم‌زدایی یکی از مهم‌ترین خواص عرق گزنه است. در نتیجه عرق گزنه، به کبد که نقش اساسی در سم‌زدایی از بدن دارد و انواع مواد سمی را از خون جذب می‌کند، کمک می‌کند تا کار خود را بهتر انجام دهد و از طرفی از تاثیر منفی فلزات سنگین و سموم بر کبد می‌کاهد.

خواص عرق گزنه برای کلیه‌

به بسیاری از افرادی که کلیه سنگ‌ساز دارند پیشنهاد می‌شود که از عرق گزنه به صورت روزانه استفاده کنند. عرق گزنه با خاصیت مدر بودن خود، باعث افزایش دفعات دفع ادرار می‌شود و طبیعتا از ساخته شدن سنگ کلیه جلوگیری می‌کند. همین طور برای درمان عفونت مجاری ادراری می‌توان از عرق گرنه استفاده کرد. به علاوه، در عرق گرنه مواد شیمیایی وجود دارد که از رسوب کلسیم و ایجاد کریستال‌های اگزالات در کلیه‌ها و سایر اندام‌ها نظیر کیسه صفرا جلوگیری می‌کند.

خواص عرق گزنه برای قاعدگی

عرق گزنه برای درمان دردهای پیش از قاعدگی و عوارض قاعدگی نقش دارد. همین طور خوردن عرق گزنه می‌تواند به مرتب شدن قاعدگی و کاهش خونریزی در این دوران کمک‌کننده باشد. به طور کلی، با توجه به خواص عرق گزنه در جهت کاهش التهاب، رفع عفونت و کاهش درد، برای درمان انواع بیماری‌های مربوط به رحم و تخدان‌ها اثرگذار است، از سرطان جلوگیری می‌کند و در جلوگیری از پرخونی رحم و درد ناشی از آن موثر است.

عرق گزنه برای زایمان و شیردهی

استفاده از عرق گزنه در دوران بارداری توصیه نمی‌شود اما برای زایمانی راحت‌تر، می‌توان از عرق گزنه استفاده کرد. عرق گزنه خاصیت انعقاد خون دارد و همین باعث کاهش خونریزی مادر در هنگام زایمان می‌شود. همین طور با خاصیت مدر بودن، می‌تواند شیر مادر را خصوصا در روزهای اول که ممکن است مشکل شیردهی وجود داشته باشد، بیشتر کند.

خواص عرق گزنه برای پروستات

مصرف عرق گزنه از بزرگ شدن غیرسرطانی یا هایپرپلازی پروستات جلوگیری می‌کند و برای مردانی که به تدریج پا به سن می‌گذارند، بسیار مفید است. همین طور به خاطر تاثیری که بر مجاری ادراری دارد، به کاهش مشکلات ادراری ناشی از هایپرپلازی پروستات کمک شایانی می‌کند. پس خواص عرق گزنه برای مردان بسیار زیاد است.

خواص عرق گزنه برای نعوظ

خواص عرق گزنه برای نعوظ و میل جنسی در مردان ثابت شده است. عرق گزنه تاثیر مثبتی در فعال نگه داشتن هورمون تستسترون دارد که هورمون جنسی مردانه است. در نتیجه به افزایش میل جنسی و توانایی جنسی کمک می‌کند و می‌تواند در تقویت نعوظ هم موثر باشد. همین طور با کمک به سلامت پروستات برای بهبود سلامت جنسی فرد توصیه می‌شود.

خواص عرق گزنه برای قند خون

از زمان‌های قدیم، از گیاه گزنه برای تنظیم قند خون استفاده می‌کرده‌اند. عرق گزنه با کاهش گلوکز موجود در خون، می‌تواند به افراد مبتلا به قند خون برای کنترل بیماری خود کمک کند. خوردن مقداری عرق گزنه قبل از وعده غذایی، پیشنهادی است که بسیاری از اطبای سنتی به افراد مبتلا به دیابت می‌دهند.

خواص عرق گزنه برای لاغری

یکی از خواص عرق گزنه برای لاغری است. مصرف عرق گزنه با کاهش اشتها و افزایش سوخت و ساز بدن، باعث لاغری می‌شود. همین طور با جلوگیری از تجمع چربی‌ها در قسمت‌های مختلف بدن، مانع از چاقی موضعی نیز خواهد شد. با وجود همه این خواص عرق گزنه برای لاغری، خوردن عرق گزنه، به تنهایی، نمی‌تواند باعث لاغری چشمگیر شود.

خواص عرق گزنه برای استخوان‌ها

گزنه با کلسیم، منیز، آهن و بوری که دارد، به استحکام استخوان‌ها کمک می‌کند. همین طور، عرق گزنه برای جلوگیری از پوکی استخوان، مخصوصا برای خانم‌ها که در معرض این بیماری پرخطر هستند، بسیار موثر است.

خواص عرق گزنه برای کم‌خونی

به کسانی که کم‌خون هستند توصیه می‌شود که قرص آهن و بلافاصله ماده‌ای سرشار از ویتامین C مصرف کنند تا جذب آهن بیشتر شود. حالا خداوند گیاه گزنه را منبع خوبی از آهن و ویتامین C در کنار هم قرار داده است.  تحقیقات نشان داده است که استفاده از گزنه باعث تولید گلبول‌های قرمز خون می‌شود و به درمان کم‌خونی کمک‌ می‌کند. در نتیجه بسیاری از عوارض کم‌خونی نظیر سردرد، ضعف عضلانی و خستگی هم با مصرف گزنه کاهش می‌یابد.

خواص عرق گزنه برای سیستم ایمنی

این روزها که بیماری‌های ویروسی زیاد شده است، خوردن عرق گزنه با انواع مختلفی از ویتامین‌ها نظیر ویتامین A وC  که به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند، در سلامتی ما بسیار موثر خواهد بود. همین طور عرق گزنه با تحریک سیستم لنفاوی که یکی از مهم‌ترین ارکان سیستم ایمنی بدن است، درتقویت قوای بدن در مقابل بیماری‌ها نقش دارد.

خواص عرق گزنه برای کاهش فشار خون

برای کسانی که مبتلا به فشار خون هستند، استفاده مرتب از عرق گزنه توصیه می‌شود. عرق گزنه با اتصاع دیواره رگ‌ها و ایجاد آرامش در ماهیچه‌های قلب و رگ‌های خونی، باعث کاهش فشار خون می‌شود و برای افراد با فشار خون مزمن بسیار مفید است.

خواص عرق گزنه برای قلب و عروق

عرق گزنه فشار خون و کلسترول خون را کاهش می‌دهد و به همین دلیل از ایجاد بیماری‌های قلبی عروقی جلوگیری می‌کند. همین طور با داشتن مواد معدنی نظیر آهن و پتاسیم به گردش خون کمک می‌کند.

خواص عرق گزنه برای درمان التهاب

گیاه گزنه خاصیت ضدالتهابی دارد از این رو برای انواع بیماری‌هایی که التهاب ایجاد می‌کنند و برای تسکین درد ناشی از التهاب نقش موثری دارد. بیمارانی که دچار بیماری‌هایی نظیر آرتریت روماتوئید و پسوریازیس هستند، می‌توانند با استفاده از عرق گزنه درد کمتری را تجربه کنند.

خواص عرق گزنه برای دستگاه گوارش

عرق گزنه از نفخ، یبوست و اسهال جلوگیری کند و تکثیر انگل‌های روده را نیز کاهش می‌دهد. همین طور عرق گزنه با خاصیت ضدالتهابی خود و با وجود آنتی‌اکسیدان‌‌های فراوان، باعث جلوگیری از انواع بیماری‌های دستگاه گوارش و سرطان‌ها می‌شود و از ایجاد سنگ کیسه صفرا هم جلوگیری می‌کند. بهبود زخم معده و ناراحتی‌های روده بزرگ از دیگر خواص عرق گزنه برای دستگاه گوارش است.

خواص عرق گزنه برای پوست و مو

عرق گزنه فقط به بهبود بیماری‌ها کمک نمی‌کند، بلکه برای زیبایی بیشتر هم می‌توانید رویش حساب کنید. مواد معدنی و ویتامین‌های متعدد موجود در عرق گزنه، باعث سلامتی و زیبایی پوست و مو می‌شود و رشد مو را بیشتر می‌کند. همین طور خاصیت ضدالتهابی عرق گزنه از ایجاد التهاب، قرمزی و خارش پوست جلوگیری می‌کند و اگزما و جوش را به حداقل می‌رساند. کاهش چین و چروک، رفع جای زخم و بریدگی و شادابی بیشتر پوست، از دیگر خواص عرق گزنه برای پوست است.

عرق گزنه برای دوران یائسگی زنان

یکی از خواص عرق گزنه برای زنان، این است که می‌‌تواند یک مکمل خوب برای کمک به زنان در دوران یائسگی باشد. خواصی را که از ابتدا به آن اشاره کردیم نگاه کنید. جلوگیری از پوکی استخوان، جلوگیری از بیماری‌های قلبی عروقی، کلسترول و فشار خون و سم زدایی از بدن، هر کدام به نوبه خود، می‌تواند برای خانمی که پا به سن گذاشته است، یاری‌رسان باشد. عرق گزنه به طور خاص می‌تواند در گذراندن حالت‌های گذار مربوط به دوران یائسگی نیز به فرد کمک کند.

مقدار مصرف عرق گزنه در روز

توصیه می‌شود برای استفاده از خواص عرق گزنه، روزانه ۲ تا ۳ استکان از این عرق گیاهی استفاده کنید. نوشدین عرق گزنه قبل از وعده غذایی بهتر است. اما توجه داشته باشید که هر فرد با توجه به شرایط فیزیکی خود، انواع بیماری‌ها یا ضعف‌های بدنی که ممکن است به آن مبتلا باشد، طبع بدن، سن، جنسیت و هدفی که از خوردن عرق گزنه دارد، باید آن را به مقدار و دفعات متفاوتی استفاده کند. در نتیجه برای استفاده عمومی از این عرق گیاهی، مقدار کمی از آن، حدود یک استکان در روز مصرف کنید و استفاده بیشتر از عرق گزنه را با مشورت یک متخصص و با توجه به شرایط فیزیکی خود انتخاب کنید. توجه کنید که برای کنترل فشار خون، قند خون یا قاعدگی به صورت سر خود از عرق گزنه استفاده نکنید.

مصرف عرق گزنه به چه کسانی پیشنهاد نمی‌شود؟

افرادی که طبع گرم دارند ممکن است با مصرف زیاد عرق گزنه، دچار مشکل شوند. همین طور زنان باردار نباید از این عرق گیاهی استفاده کنند. کسانی که آلرژی دارند، معده خیلی حساس دارند یا فشار خونشان همیشه پایین است هم بهتر است از عرق گرنه استفاده نکنند. کودکان، خصوصا کودکان زیر دو سال نیز به طور کلی از مصرف عرقیات گیاهی مخصوصا عرق گزنه دوری کنند. برای افراد دیگر استفاده در حد اعتدال از این عرق گیاهی ضرری ندارد.

 

سوالات متداول

عرق گزنه را کی بخوریم؟

توصیه می‌شود که عرق گزنه را قبل از وعده غذایی مصرف کنید تا به بهتر جذب شدن مواد معدنی آن کمک کند.

خواص عرق گزنه برای مردان چیست؟

همان طور که در مطلب اشاره کردیم، عرق گزنه برای مردان بسیار مفید است. یکی از خواص عرق گزنه برای نعوظ و افزایش میل جنسی در مردان است. همین طور مردان با افزایش سن، ممکن است دچار مشکل بزرگ شدن پروستات و مشکلات ادراری ناشی از آن شوند، که عرق گزنه می‌تواند برایشان بسیار مفید باشد.

طریقه مصرف عرق گزنه برای پروستات چگونه است؟

یکی از خواص عرق گزنه توقف هایپرپلازی پروستات است، گرچه احتمالا نمی‌تواند به کوچک شدن پروستات یا درمان سرطان پروستات کمک شایانی بکند. برای مصرف عرق گزنه برای پروستات حتما به یک متخصص طب سنتی مراجعه کنید تا بهترین و موثرترین نحوه مصرف این داروی گیاهی را با توجه به شرایط فیزیکی مخصوص شما ارائه بدهد. همان طور که گفته شد، عرق گزنه بسیار موثر است و خواص پرشماری دارد که ممکن است مصرف بی‌رویه‌اش باعث ایجاد اختلال در بخش دیگری از بدنتان شود.

خواص عرق گزنه برای زنان چیست؟

عرق گزنه برای دردهای قاعدگی و بیماری‌های رحم بسیار مفید است. همین طور به منظم شدن قاعدگی و کنترل خونریزی آن کمک می‌کند. به جز خواص عرق گزنه برای قاعدگی، به طور کلی عرق گزنه برای زایمان راحت‌تر، شیردهی بهتر و یائسگی پرآرامش‌تر به کار زنان می‌آید. زنان به طور کلی به لاغری و سلامت پوست و موی خود نیز اهمیت ویژه می‌دهند در نتیجه استفاده از این عرق گیاهی برای زیبایی هم توصیه می‌شود. زنان به مقدار بیشتری دچار بیماری‌های قلبی عروقی و فشار خون می‌شوند که عرق گزنه می‌تواند به کنترل این بیماری‌ها و جلوگیری از آن کمک کند.

خواص عرق گزنه برای افراد سالخورده چیست؟

همان طور که از خواص عرق گزنه برای مردان پا به سن گذاشته، کنترل رشد غیرسرطانی پروستات بود، برای زنان هم، فرآیند یائسگی را راحت‌تر می‌کند. همین طور با جلوگیری از پوکی استخوان، آلزایمر، انوع سرطان، درد و التهاب و آرتروز به بهبود کیفیت زندگی افراد سالخورده کمک شایانی می‌کند. با وجود انواع آنتی‌اکسیدان‌ها در این عرق گیاهی، سرعت روند پیری کاهش می‌یابد و به ارتقای سلامتی و بهبود سطح زندگی فرد کمک می‌کند. همین طور با کنترل فشار خون، دیابت و بیماری‌های قلبی سلامتی سالمندان را تضمین می‌کند. برای استفاده از عرق گزنه برای سالمندان، از یک متخصص راهنمایی بگیرید.